Uchylenie obowiązku alimentacyjnego to trudny temat. Nie ze względu na to, że takie sprawy trwają latami, ale dlatego, że społecznie i prawnie oczekuje się od rodziców, że będą płacili alimenty. Zdarzają się jednak sytuacje, w których rodzic składa pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego i głośno mówi: “Chcę przestać płacić alimenty na moje dziecko!”
Przeczytaj ten wpis, a dowiesz się z niego:
- Kiedy rodzic może uchylić się od obowiązku alimentacyjnego.
- Jak krok po kroku złożyć pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego w sądzie.
- Czy to prawda, że trzeba płacić alimenty nawet po skończonej edukacji dziecka.
Zacznijmy od tego, że rodzice mają obowiązek zaspokojenia potrzeb swoich dzieci niezależnie od ich wieku. Zapytasz zaraz, czy chodzi o każdą potrzebę? Prawo mówi o uzasadnionych potrzebach. Mówi też o tym, że dziecko nie może żyć w niedostatku, a rodzice zobowiązani są do płacenia alimentów na dziecko, które nie jest w stanie się jeszcze utrzymać samodzielnie. I to ostatnie zdanie często podgrzewa atmosferę, bo dotyczy nie tylko niepełnoletnich dzieci.
W przepisach możemy znaleźć podstawy do uchylenia obowiązku alimentacyjnego i stwierdzenia, że obowiązek ten wygasł. Jednak najwięcej kontrowersji budzi fakt, że wielu rodziców nie chce kontynuować świadczenia po tym, jak ich pociecha kończy 18 lat albo już po uzyskaniu pełnoletności kończy swoją edukację.
Przeczytaj też: Pozbawienie władzy rodzicielskiej.
Kiedy można złożyć pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego?
Nie wiem, czy wiesz, ale w przepisach nigdzie nie pojawia się sformułowanie mówiące o tym, że dziecko pełnoletnie nie może pobierać świadczenia alimentacyjnego. Wiele osób uważa, “że płaci się alimenty do czasu, kiedy dziecko osiągnie pełnoletność lub skończy się uczyć.” A tak nie jest. Nawet pełnoletnie np. 27-letnie dziecko może pobierać alimenty od rodzica.
Strony mogą zawrzeć ugodę, jeśli uznają zgodnie, że obowiązek alimentacyjny ustał. Sąd umorzy postępowanie w sprawie.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy mówi, że można uchylić obowiązek alimentacyjny, jeśli:
-
Dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie
Nie chodzi tutaj o to, aby stwierdzić, że od teraz dziecko powinno już samodzielnie się utrzymać, bo skończyło szkołę, albo mamy niskie bezrobocie i praca jest na każdym kroku dostępna. To indywidualne przypadki, których nie można traktować generalnie.
-
Uprawniony do alimentów dysponuje majątkiem, który przynosi dochód i pozwala mu pokryć koszty utrzymania
Zdarzają się sytuacje, w których uprawniony do alimentów celowo nie korzysta z posiadanego majątku, albo wykorzystuje go w taki sposób, który uniemożliwia uzyskanie dochodu.
-
Dalsze realizowanie obowiązku alimentacyjnego przez rodzica naraża go na nadmierny uszczerbek
Najczęściej chodzi tu o sytuacje, w których rodzic podupada na zdrowiu i nie może kontynuować dotychczasowego zatrudnienia, a więc jego sytuacja finansowa znacznie się pogarsza. Sąd w takich przypadkach często prosi o dostarczenie zaświadczenia biegłego lekarza, które potwierdza ten fakt. Musisz też wiedzieć, że nie każde zmniejszenie dochodów będzie stanowiło przesłankę do uchylenia obowiązku alimentacyjnego.
-
Dziecko nie dokłada starań, aby uzyskać samodzielność
Klienci często powtarzają, że ich córka lub syn nieustannie rozpoczynają edukację w szkole, lub na studiach, a później nie kończą nawet semestru. Rzeczywiście takie przypadki mają miejsce, ale musisz też wiedzieć, że niepowodzenia edukacyjne nie muszą być celowe.
-
Żądanie alimentów jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego
Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.
Zobacz też: Ile kosztuje rozwód?
Jak krok po kroku założyć sprawę o uchylenie obowiązku alimentacyjnego?
Krok 1: Określ sąd właściwy, do którego złożysz swój pozew
Pozew powinieneś złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania osoby, która jest uprawniona do alimentów (pozwanego). Jeżeli jako rodzic nie mieszkasz razem z matką niepełnoletniego dziecka albo Twoje pełnoletnie dziecko nie mieszka z Tobą (z Wami), to pod uwagę musisz wziąć ich miejsce zamieszkania nie swoje.
Krok 2: Wskaż w pozwie, że doszło do istotnej zmiany sytuacji osobistej i materialnej
Zmiana musi mieć miejsce od ostatniego orzeczenia obowiązku alimentacyjnego. Co to dla Ciebie oznacza? Postępowanie o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, będzie polegało na ustaleniu przesłanek do uchylenia obowiązku alimentacyjnego lub stwierdzenia, że obowiązek ten ustał (i od kiedy), więc muszą pojawić się argumenty i dowody, które to potwierdzą.
Co to może być? Wszystko, co wykaże, że istotnie zmniejszyła się Twoja możliwość zarobkowa i majątkowa jako osoby płacącej alimenty albo zwiększyła się lub zmniejszyła potrzeba osoby uprawnionej do pobierania alimentów.
Krok 3: Złóż opłacony pozew w sądzie
Ile wynosi opłata sądowa za pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego? Ta opłata ustalana jest według wartości przedmiotu sporu, więc Ty jako rodzic powinieneś ustalić wartość sporu. Jak to zrobić w przypadku alimentów? Wartością sporu będzie tutaj suma świadczeń alimentacyjnych za cały rok.
Co dodatkowo warto napisać w pozwie?
Jeżeli sąd nie stwierdzi przesłanek do uchylenia całości obowiązku alimentacyjnego warto wnieść o obniżenie alimentów. Warto też złożyć wniosek o udzielenie zabezpieczenia na czas postępowania sądowego. Po co? Gdyby udało się uchylić obowiązek alimentacyjny lub obniżyć wysokość świadczenia, to odzyskanie wpłaconych kwot z datą wsteczną czasami może okazać się trudne.
Krok 4: Oczekiwanie na wyrok o uchylenie obowiązku alimentacyjnego
Sąd wydaje wyrok w oparciu o przesłanki do uchylenia obowiązku alimentacyjnego, w którym podaje datę uchylenia tego obowiązku. Jeśli natomiast sąd nie znajdzie podstaw do uchylenia – oddala powództwo.
Co dalej?
Jeżeli nie zgadzasz się z wyrokiem, to masz prawo złożyć apelację w terminie 14 dni od chwili otrzymania wyroku wraz z jego pisemnym uzasadnieniem. Gdzie złożyć apelację? Do sądu okręgowego.
Zobacz też: Nieodebranie listu poleconego.
Podsumowując:
Uchylenie obowiązku alimentacyjnego, wiąże się ze złożeniem pozwu w sądzie rejonowym. Sąd bada przesłanki i decyduje o uchyleniu obowiązku alimentacyjnego lub zachowaniu alimentów. Pełnoletniość dziecka nie ma w tym przypadku znaczenia, bo wielokrotnie alimenty pobierają dzieci starsze np. 28-letnie.
Musisz wiedzieć, że każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie i jeżeli samodzielnie nie jesteś w stanie, albo złożyć pozwu albo przygotować się do rozprawy, to możesz skorzystać z profesjonalnego wsparcia radcy prawnego. Kancelaria Szaflarscy specjalizuje się w tego typu sprawach i w każdej chwili możesz do nas zadzwonić lub napisać i umówić się na rozmowę. Pomożemy Ci!