Kara za udział w zorganizowanej grupie przestępczej to jedna z tych kar, które grożą już za samą przynależność do struktury, która odznacza się ostro zdefiniowanymi cechami. W tym przypadku, dzięki naruszeniu i złamaniu określonych zasad porządku publicznego możesz spodziewać się zarzutów za czyny z art. 258 k.k. Chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak bronić się sytuacji, gdy znajdziesz się w pozycji, która stanowi podstawę do wymierzenia kary z udział w przestępczości zorganizowanej? Przygotowaliśmy dla Ciebie wpis, zawierający szczegółowy wykaz sposobów kwalifikowania tego przestępstwa, które pomogą Ci wyznaczyć ścieżkę działania, by bronić się przed zarzutami.
Art. 258 k.k. udział w zorganizowanej grupie przestępczej
Kiedy mówimy o karze za udział w zorganizowanej grupie przestępczej musisz wiedzieć, że nie każde działanie w tym kontekście o charakterze przestępczym oznacza od razu grupę przestępczą. Tu bardziej chodzi o konsekwencje karne, które wynikają z art. 258 k.k. Aby to jasno nakreślić spójrz, proszę na dokładne brzmienie przepisów kodeksu karnego w tym kontekście.
Art. 258. [Przestępczość zorganizowana. Udział w zorganizowanej grupie przestępczej]
§ 1. Kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Jeżeli grupa albo związek określone w § 1 mają charakter zbrojny albo mają na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 3. Kto grupę albo związek określone w § 1 w tym mające charakter zbrojny zakłada lub taką grupą albo związkiem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 4. Kto grupę albo związek mające na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym zakłada lub taką grupą lub związkiem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
To, na co zawsze zwracamy uwagę osobom, które zwracają się do nas z zarzutem udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, to fakt tego, iż wyraźnym szczegółem, na który od początku trzeba zwrócić uwagę jest:
- charakter grupy przestępczej,
- rola sprawcy w grupie, w jej strukturze i ewentualne powiązania, czy związki.
W dalszej części wpisu dowiesz się, jak Ustawodawca definiuje udział w grupie przestępczej, wydział w związku przestępczym, związek o charakterze zbrojnym, terrorystycznym, czy definicję zakładania i kierowania grupą przestępczą.
Zobacz też wpis:
Zatrzymanie przez policję (CBŚP, ABW, CBA)- co robić?
Jak wcześniej wyjść z więzienia?
Udział w grupie przestępczej a udział w związku przestępczym
Dlaczego wskazujemy na takie rozróżnienie, mimo iż samo pojęcie grupy przestępczej oraz związku przestępczego nie zostało dokładnie sprecyzowane przez ustawodawcę? Musisz wiedzieć, że w orzecznictwie zostały ułożone pewne definicje.
Grupa przestępcza
Rozumiana jest jako struktura, która składa się z co najmniej 3 osób. Te osoby powiązane są wspólnym celem, który zmierza do popełnienia przestępstwa bądź przestępstw. I pewnie masz tu przed oczami obraz jak z filmu, w którym duża grupa przestępców skupia się wokół “szefa” organizacji. To nie musi tak wyglądać. Grupa przestępcza charakteryzuje się nawet niskim stopniem zorganizowania. I na to trzeba zwrócić uwagę.
Wewnętrzna struktura organizacyjna nie jest wskazana tu przypadkowo, bo to właśnie ona jest tym, co odróżnia grupę przestępczą od innej postaci przestępczego współdziałania, które zagrożone jest karą z art. 18 § 1 k.k.
Co cechuje grupę przestępczą?
Grupa ta ma charakter względnie trwały. Co to oznacza? Tu właśnie chodzi o elementy hierarchii, gdzie na czele pojawia się przywódca, a obok (poniżej) mamy osoby jej podporządkowane.
Związek przestępczy
Musisz zdawać sobie sprawę z tego, że związek przestępczy jest uznawany za wyższą formę organizacji w stosunku do grupy przestępczej.
Dlaczego wskazujemy to rozróżnienie na udział w grupie przestępczej i udział w związku przestępczym, choć przepisy art. 258 k.k. zamiennie wskazuje te formy organizacji? Tu ważne są okoliczności, które zazwyczaj mają znaczenie w przypadku ostatecznego rozmiaru kary.
Grupa lub związek o charakterze zbrojnym
Udział w zorganizowanej grupie przestępczej lub związku o charakterze zbrojnym jest inaczej przyporządkowany. Co to oznacza?
Grupa/związek ma charakter zbrojny, kiedy jej działalność zakłada użycie broni palnej w czasie dokonywania przestępstw. Co ważne w tym kontekście?
Kiedy mówimy o użyciu broni palnej, to trzeba być świadomym, że odpowiedzialność karna z art. 258 § 2 k.k. nie zależy od tego, czy sam sprawca posiadał taką broń. I uwaga! Ten zarzut pojawia się w momencie, kiedy niektórzy członkowie grupy posiadają broń, a sam sprawca o tym wie i akceptuje te okoliczności.
Grupa lub związek o charakterze terrorystycznym
Kolejną postacią czynów, które zaliczają się do okoliczności zastosowania art. 258 § 2 k.k. jest udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze terrorystycznym.
Brzmi groźnie? Tu też prawdopodobnie przed Twoimi oczami pojawia się obraz terrorystów, których przedstawiają media. Musisz wiedzieć, że zgodnie z art. 115. § 20. k.k. Przestępstwo o charakterze terrorystycznym, określane jest jako:
czyn zabroniony, zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 5 lat, popełniony w celu:
1) poważnego zastraszenia wielu osób,
2) zmuszenia organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czynności,
3) wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa lub organizacji międzynarodowej – a także groźba popełnienia takiego czynu.
Zarzut „brania udziału” w zorganizowanej grupie przestępczej
To, że czyny kwalifikowane z art. 258 k.k. sprowadzają się do brania udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, to wiemy. Wyżej dokładnie zostało to opisane.
Ale kiedy dokładnie mówi się o braniu udziału w zorganizowanej grupie przestępczej? Co jeśli w ramach tej grupy nie doszło jeszcze do popełnienia przestępstwa? Czy tutaj można liczyć na pominięcie odpowiedzialności członka grupy, jeśli do przestępstwa jeszcze nie doszło?
Nie. Musisz wiedzieć, że odpowiedzialność karna za udział w zorganizowanej grupie przestępczej nie zależy od przestępstwa popełnionego w ramach grupy. Jak masz to rozumieć?
Przestępstwo w ramach grupy nie musi zostać w ogóle popełnione. Konsekwencje przewidziane w art. 258 k.k dotyczą samego brania udziału w takiej grupie, a sam sprawca poniesie za to osobną karę.
Gdybyśmy mieli wymienić w punktach, co składa się na definicję udziału w grupie przestępczej, to na liście pojawiają się takie składowe:
- przynależność do grupy ze świadomością jej celu i form działania,
- gotowość poddania się dyscyplinie, panującej w grupie,
- branie udziału w jej działalności.
W tym momencie pewnie zapytasz, czy samo udzielenie pomocy członkom grupy przestępczej w popełnieniu określonego przestępstwa też rodzi odpowiedzialność z art. 258 k.k. ?
Nie. Tu konieczne jest wykazanie przynależności osoby, która pomaga do struktury grupy. Oprócz tego osoba pomagająca musi mieć świadomość i chęć/wolę udziału w zorganizowanej grupie przestępczej.
Zakładanie i kierowanie grupą przestępczą
Kolejnym elementem, który chcemy Ci dzisiaj przybliżyć w kontekście kary za udział w zorganizowanej grupie przestępczej, jest zakładanie grupy przestępczej.
Orzecznictwo wskazuje, że jest to czynność sprawcza, która polega na zakładaniu grupy i jest osobno oceniana jako przestępstwo udziału w zorganizowanej w grupie przestępczej.
Co dokładnie mieści się w definicji zakładania grupy przestępczej?
- działania, polegające na podjęciu inicjatywy utworzenia danej organizacji,
- szukanie kandydatów do grupy
- składanie propozycji uczestnictwa w grupie
- a nawet obmyślanie samego sposobu działania.
Czy trzeba spełnić wszystkie warunki, aby podlegać karze w tym przypadku? Nie. Sprawca nie musi wykonać wszystkich tych działań samodzielnie. Bardziej chodzi o zaangażowanie w powstanie samej grupy.
Kierowanie grupą przestępczą
Pewnie domyślasz się, że zakładanie grupy przestępczej nie musi wiązać się z przywództwem w tej grupie. I dlatego przepisy osobno określają kierowanie grupą przestępczą,
Kierowanie grupą przestępczą oznacza:
- rzeczywiste i faktyczne sprawowanie kontroli nad działalnością grupy/związku,
- podejmowanie swoim działaniem strategicznych decyzji,
- wydawanie poleceń, osobom, które wykonują działanie.
A co jeśli kilka osób było zaangażowanych w kierowanie grupą przestępczą? Tutaj trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że każda osoba, która zaangażowana jest w sprawowanie kontroli nad grupą – musi liczyć się z sankcjami.
Przeczytaj tez wpis:
Dozór elektroniczny – dla kogo? Jakie są warunki?
Warunkowe umorzenie za jazdę po alkoholu
Ile grozi za udział w zorganizowanej grupie przestępczej?
Na samym wstępie zacytowany został przepis, z którego jasno wynika, że przestępstwa zagrożone z art. 258 k.k. wiążą się z karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
I gdyby to było takie proste, to nie pozostała część tego artykułu nie byłaby potrzebna. Jednak wszystkie wymienione wyżej warunki mają znaczenie i dlatego trzeba wiedzieć, że:
- jeżeli chodzi o udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze zbrojnym lub terrorystycznym, to sprawcy grozi kara więzienia 6 miesięcy do lat 8.
- jeżeli chodzi o zakładanie lub kierowanie grupą, to możemy mieć do czynienia ze „zwykłą” grupą lub grupą o charakterze zbrojnym i tutaj sprawcy grozi kara pozbawienia wolności od 1 roku do 10 lat.
- jeżeli mówimy o zakładaniu lub kierowaniu grupą terrorystyczną co UWAGA! stanowi zbrodnię, to tutaj sprawca może spodziewać się kary od 3 lat pozbawienia wolności do lat 15.
Przy tym wszystkim dodatkowo trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że zarzut udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, zazwyczaj wiąże się z zarzutem przestępstwa, popełnionego w ramach grupy. I wtedy prawdopodobnie pojawiają się dodatkowe warunki zmierzające do wymierzenia łącznej kary za te przestępstwa. Co to oznacza? Biorąc pod uwagę powyższe – kara zostanie odpowiednio zaostrzona.
Konsekwencje przy zatrzymaniu i tymczasowym aresztowaniu przy grupie przestępczej
Kiedy prokurator stawia zarzuty udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, to praktycznie zawsze wiąże się to z zatrzymaniem i wnioskiem o tymczasowe aresztowanie z obawy przed matactwem. W tych okolicznościach warto od razu skontaktować się z Kancelarią, aby doświadczony adwokat, udzielił wsparcia już na samym początku.
Warunkowe zawieszenie wymierzonej kary pozbawienia wolności przy zarzutach o grupę przestępczą
Pewnie zastanawiasz się teraz, czy sprawca może liczyć na warunkowe zawieszenie wymierzonej kary pozbawienia wolności, kiedy na horyzoncie pojawiły się zarzuty za udział w zorganizowanej grupie przestępczej?
Tak. Zawiasy za grupę przestępczą są jak najbardziej realne. Tutaj jednak sprawca przestępstwa z art. 258 k.k. musi liczyć z obowiązkowym dozorem w okresie próby. Jednocześnie przypominamy, że warunkowe zawieszenie wykonania kary jest możliwe tylko w przypadku kary pozbawienia wolności, która nie przekracza 1 roku.
Dlaczego o tym wspominamy?
Ta przesłanka wielokrotnie powoduje ograniczenia zawiasów przy skazaniu z art. 258 k.k. i trzeba być tego świadomym, pytając o warunkowe zawieszenie wymierzonej kary pozbawienia wolności przy zarzutach o grupę przestępczą.
Instytucja czynnego żalu za grupę przestępczą
Czynny żal nie będzie możliwy w każdym przypadku, jednak przepisy jasno wskazują, kto może z niego skorzysta.
Nie podlega karze za przestępstwo określone w art. 258 udział w zorganizowanej grupie lub związku przestępczym, kto dobrowolnie odstąpił od udziału w grupie albo związku i ujawnił przed organem powołanym do ścigania przestępstw wszystkie istotne okoliczności popełnionego czynu lub zapobiegł popełnieniu zamierzonego przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego.
Podsumowując
Kara za udział w zorganizowanej grupie przestępczej niesie za sobą poważne konsekwencje. Mamy do czynienia z przestępstwem i poważnymi zarzutami, które wiążą się nawet z tymczasowym zatrzymaniem i aresztowaniem.
Oczywiście nie za każdym razem, bo przebieg sprawy, zależy od jej okoliczności. Można w wielu przypadkach podjąć linie obrony, która polega na wykazaniu braku znamion czynu zabronionego lub dobrowolne poddanie się karze.
Takie mamy możliwości. Trzeba jednak pamiętać, że każda sprawa wymaga osobnego rozpoznania. Adwokat uwzględnia też dodatkowe zarzuty, które mogą towarzyszyć sprawie. Najrozsądniej będzie skontaktować się z nami, by całościowo przedstawić materiały i dokumenty w sprawie.
Nie każdy zarzut za udział w zorganizowanej grupie przestępczej musi oznaczać karę pozbawienia wolności. Proszę pamiętaj o tym, zanim uznasz, że Twój świat całkowicie się zawalił i nic już nie można w tej sprawie zrobić. Można, właśnie w ten sposób pomagamy naszym Klientom. Na tym polega nasza praca. Skontaktuj się z Kancelarią, by ustalić termin rozmowy.
